بهگزارش خبرگزاری مهر، کتاب «کالبدشکافی بیست داستان کوتاه فارسی» نوشته حسن اصغری بهتازگی توسط نشر ورا منتشر و راهی بازار نشر شدهاست. این کتاب یکی از عناوین مجموعه «اندیشه نقد داستان» است که توسط این ناشر چاپ می شود.
نویسنده کتاب پیش از ۲۰ داستان مورد اشاره در کتاب و متنشان، مقدمه و پیشگفتاری برای کتاب نوشته و در آن درباره موضوعاتی چون خلافیت در داستاننویسی، گزینش بهترین شیوهها، پدیده جنبش ادبی، زندگی، خیال و واقعیت، صحبت کردهاست.
از نظر گردآورنده و تدوینگر کتاب، داستانهای این اثر، علاوهبر ساختمان محکم فنی دارای جانمایههای اجتماعیاند که با نگاه تازه نویسندگان به زندگی ارائه شدهاند. برخی از نویسندگانی که داستانشان در کتاب آمده، چارچوب داستانسرایی سنتی را در هم شکستهاند و از دهن خواننده آشناییزدایی کردهاند. این نویسندگان در داستانهایشان دست به نمادسازی زدهاند تا چهره آدمهای دربند و محیط استبدادزده را به تصویر بکشند.
اصغری مینویسد که بر این باور است که تأویل و تفسیرهایش از جانمایههای داستانهای این کتاب، حرف و حکم اول و آخر نیست اما به متنها نزدیک شده و اشاره و نشانههای آنها را دیدهاست.
از نظر گردآورنده کتاب «کالبدشکافی بیست داستان کوتاه فارسی» نویسنده خلاق باید بکوشد تا خواننده ساحلنشین، صدای خروش امواج دریا را بشنود و به آن بیندیشد و به احساس و درکی تازه برسد. نویسنده خلاق، در کارش به عادتشکنی دست میزند تا صدای خروش امواج دریا را چنان بازآفرینی کند که ساحلنشینان زندگی، صدای لرزش زلزلهوار آن را چنان پرطنین بشنوند که تکان بخورند و به فکر فرو بروند. او با همین رویکرد، ۲۰ داستان از نویسندگان صاحبنام معاصر ادبیات داستانی را انتخاب و مورد نقد و بررسی قرار دادهاست.
عناوین بخشهای مختلف این کتاب عبارت اند از:
داستان افشین و بودلف ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی (نقد و تفسیر «افشین و بودلف»)، نازنین نیستی نقل از مقالات شمس تبریزی (نقد و تفسیر «نازنین نیستی»)، کباب غاز محمدعلی جمالزاده (نقد و تفسیر «کباب غاز»)، حاجیمراد صادق هدایت (نقد و تفسیر «حاجیمراد»)، یه ره نچکا بزرگ علوی (نقد و تفسیر «یه ره نچکا»)، یک شب بیخوابی صادق چوبک (نقد و تفسیر «یک شب بیخوابی»)، ماهی و جفتش ابراهیم گلستان (نقد و تفسیر «ماهی و جفتش)، خورشید خانم م. ا. بهآذین (نقد و تفسیر «خورشید خانم»)، بچه مردم جلال آلاحمد (نقد و تفسیر «بچه مردم»)، زایمان سیمین دانشور (تفسیر داستان «زایمان»)، درد فراموششدن، درد جاودانه؟ احمد محمود (نقد و تفسیر «درد فراموششدن، درد جاودانه؟)، چتر غلامحسین ساعدی (نقد و تفسیر «چتر»)، قریبالوقوع بهرام صادقی (نقد و تفسیر «قریبالوقوع»)، عروسک چینی من هوشنگ گلشیری (نقد و تفسیر «عروسک چینی من»)، قتل نفس جمال میرصادقی (نقد و تفسیر «قتل نفس»)، باران اکبر رادی (نقد و تفسیر «باران»)، سوچ غزاله علیزاده (نقد و تفسیر «سوچ»)، اشکفتِ بهمن جواد مجابی (نقد و تفسیر «اشکفت بهمن»)، دکان بابام علی اشرف درویشیان (نقد و تفسیر «دکان بابام»)، تکنی کالرجو هانیبال الخاص (نقد و تفسیر «تکنی کالرجو)».
در متن کتاب، ابتدا داستانها درج شده و سپس مطلب مربوط به نقدشان چاپ شدهاست.
در بخشی از نقد و تفسیر «قتل نفس» میخوانیم:
داستان «قتل نفس» حدیث نفسی است که در جریان کشاکش شخصیت دوگانه انسان، رازی گشوده میشود. راز مرگ همزاد یا شبح آگاه که باعث ویرانی روحی یا درهمشکستگی شخصیت انسان میشود. بعد احساس گناهی که باقی میماند و روح آدم را مثل خوره در تنهایی میجود. اسم شخصیت اصلی داستان «قتل نفس» ثبوتی است. این اسم نماد شخصیت ظاهر آدمهاست. چشم ظاهربین، تمام آدمها را ثابت و ساکن میپندارد. اما درواقع ثباتی در کار نیست. پشت این ظاهر ثابت، جوش و خروشی است، که یکدم قرار نمیگیرد. آقای ثبوتی قهرمان «قتل نفس» از احساس گناهی رنج میبرد. احساس گناه اینکه ثابت است و به بودن قانع شده. او آرمان شدن داشت و میخواست کاری کند، کارستان که نشد یا نکرد.