در نشست نقد و بررسی کتاب «دریا در آبکش» مطرح شد؛ جعفری آذرمانی: شاعران در کنار قریحه به ساختار شعری نیز توجه کنند
| تاریخ ارسال: 1397/5/30 |
دریا در آبکش، سروده پاییز رحیمی، تهران، شرکت انتشارات سوره مهر، 1397، ۱۱۹ ص، 7000 تومان، شابک: 1ـ0590ـ03ـ600ـ978.
به‌گزارش پایگاه خبری حوزه هنری، نوزدهمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و بررسی «یک ماه، یک کتاب»، با حضور علاقه‌مندان، شاعران و کارشناسان حوزه شعر و ادبیات و با نقد و بررسی مجموعه شعر «دریا در آبکش» سروده پاییز رحیمی در سالن مرحوم سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد. این جلسه با حضور فریبا یوسفی، مریم جعفری آذرمانی و بهمن بنی هاشمی برگزار شد و شاعرانی همچون عبدالحمید ضیایی، محمدرضا تقیدخت، الهه تاجیکزاده، نفیسه‌سادات موسوی، سعیده اصلاحی، ندا نوروزی، الهه کاشانی، نیما شکرکردی، شهره‌سادات حقدوست، بهاره دلفرح، آلاله جنیدی، زهرا ابومعاش، نسرین دشتی، قدسی سرگزی، خانم ملاصالحی، خانم قلندری و... نیز در این جلسه حضور داشتند.در ابتدای جلسه، فریبا یوسفی به تاریخ برگزاری این جلسه اشاره کرد و به‌دلیل نزدیکی به سالگرد درگذشت سیمین بهبهانی، غزلی را از وی قرائت کرد. سپس به معرفی پاییز رحیمی پرداخت و مجموعه شعر «دریا در آبکش» را معرفی کرد.
پاییز رحیمی نیز درباره این جلسه که به نقد کتاب وی اختصاص داده شده بود، گفت: امروز بسیار خوشحالم که مجموعه اشعار من به‌عنوان موضوع جلسه انتخاب شده‌است. شنیدن مسائل، نکات و موضوعاتی که ممکن است از چشم من مغفول مانده هم جذاب است و هم آموزنده و پیشاپیش از کارشناسان و منتقدین عزیز تشکر می‌کنم.
مریم جعفری آذرمانی به‌عنوان منتقد اول به بررسی کتاب و اشعار آن پرداخت، وی درباره اشعار سروده‌شده پاییز رحیمی گفت: در غزل امروز، نوگرایی وجود دارد، و مفاخر غزل امروز کسانی مانند حسین منزوی هستند، اما اگر شاعر جوان 20ساله امروزی بخواهد همانند حسین منزوی شیوه به‌کارگیری کلمات را به‌کار گیرد، از نظر ادبی منتقدان این کار را درست نمی دانند.
وی ادامه داد: کتاب «دریا در آبکش» را خواندم. ابیات آن بسیار خوب بود و البته نکاتی داشت که به‌شکل جزء جزء به آن اشاره خواهم کرد. ولی در یک نگاه کلی می‌توانم بگویم می‌توانست این کتاب یک‌دست‌تر باشد. به همه شاعران به‌ویژه کسانی که قریحه خوبی دارند می‌گویم که برای شعر سرودن تنها قریحه کافی نیست؛ خوب است که یک شاعر با تخیلات قوی با پیوند واژگان شعر را ملموس‌تر کند اما قریحه داشتن به‌تنهایی کافی نیست و باید در کنار آن ساختار شعری را نیز شناخت و براساس اصول شعر، شعر سرود.
این منتقد تأکید کرد: باید در شعر ساختار عمودی آن رعایت شود. زمانی که از یک واژه استفاده می‌کنیم و مخاطب تصویری را در ذهنش می‌سازد باید ابیات بعدی آن تصویر را کامل‌تر کند و یا پیرامون همان و اساس ساختاری که ساخته شده‌است شعر را پیش ببرد. برای مثال زمانی که شاعر خود را یک مرداب تصور می‌کند، باید همه تصورات براساس همان مرداب پیش برود، زمانی که جاده را می‌نگرد باید پیش از آن درباره چشم مرداب حرف زده باشیم وگرنه مخاطب مسیر اصلی و تصویر تخیل‌کرده را گم می‌کند. امیدواریم که در آثار بعدی خانم پاییز رحیمی تنها به نقد مفاهیم شعری بپردازیم و دیگر به سراغ ساختار و چارچوب شعر نرویم.
سپس بهمن بنی‌هاشمی، کارشناس ادبیات و منتقد دوم حاضر در جلسه، درباره «دریا در آبکش»، گفت: تی. اس. الیوت، شاعر و منتقد ادبی، درباره نقد شعر می گوید که نمی‌توان یک کتاب را به‌طور کامل نقد کرد بلکه برای نقد یک کتاب باید در ابتدا به سراغ شعرهای آن رفت و سپس به بیت‌ها و حتی واژگان آن رسید. برای نقد یک شاعر اگر به سراغ کتاب‌های او برویم تنها به بحث سبک‌شناسی رسیده‌ایم؛ درحالی‌که اگر بخواهیم شعر او را نقد کنیم باید به سراغ اشعار بلکه ابیات او برویم.
وی ادامه داد: «دریا در آبکش» اثری است که در یک نگاه کلی می‌توان دید شاعر را نسبت به موضوعات زندگی در سه بخش مشاهده کرد. زمانی که ما بخواهیم شاعری را نقد کنیم باید سبک‌های آن را تفکیک کنیم و سپس هر قالب را به‌شکل جداگانه‌ای بررسی کنیم. به‌عنوان مثال اگر بخواهیم خاقانی را بررسی کنیم، باید بدانیم که او در چه قالب‌هایی شعر سروده‌است، سپس اشعار او را در هر قالب به‌شکل جداگانه بررسی کرده و برای هر بخش از اشعار او شرایطی جدا درنظر بگیریم.
این منتقد تصریح کرد: در بسیاری از ابیات این کتاب، برخورد نمادین با پدیده‌ها صورت گرفته‌است، و اگر در جاهایی که شاعر توانسته‌است این پدیده‌ها را به‌صورت درست در کنار هم قرار دهد، مخاطب را قادر می‌سازد تا با شرایط ذهنی شاعر و هدف او از سرودن اشعار، ارتباط برقرار کند. یکی دیگر از نکات مهم در اشعار خانم رحیمی، تغییر لوکشین و زاویه دید شاعر است؛ در ابتدای شعر شما فضایی را تصور می‌کنید سپس در میانه شعر شاعر شما را از فضا جدا کرده و به سمت و سوی دیگری می‌برد، سپس در پایان شعر مجددا فضا تغییر کرده و شما درخواهید یافت که این‌جا پایان شعر است، و در میان همه فضاها و مکان‌هایی که شاعر شما را با خود می‌برد یک محوریت موضوعی وجود دارد.
پاییز رحیمی در پایان برنامه از منتقدان تشکر کرد و گفت: از خانم جعفری و آقای بنی‌هاشمی نهایت تشکر و قدردانی را دارم؛ زیرا سبب شد تا بار دیگر از نگاهی متفاوت به اشعار خودم نگاه کنم. نکات بسیار خوبی مطرح شد که شاید کمتر به آن‌ها توجه می‌کردم. تمام تلاشم را دارم تا نکات مطرح‌شده را در سروده‌های بعدی خودم به‌کار بگیرم.
دفعات مشاهده: 991 بار |
دفعات چاپ: 279 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر