شبهای حرمخانه، نوشته مریم بصیری، تهران، انتشارات اسم، چ 2: 1396، چ 1: 1395، 340 ص، 28.000 تومان، شابک: 1ـ8ـ95050ـ600ـ978
به گزارش ایبنا، نشست نقد و بررسی کتاب «شبهای حرم خانه» با حضور مریم بصیری، محمدجواد جزینی و نفیسه مرشدزاده، عصر سهشنبه، چهارم مهرماه 1396 در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب برگزار شد.
مریم بصیری در این نشست به چگونگی نوشتن این کتاب اشاره کرد و گفت: در ابتدا علاقهای به نوشتن رمان نداشتم و هدفم بیشتر انجامدادن پژوهشی در زمینه تعزیهخوانی زنان بود. در طول پژوهش متوجه شدم در ابتدا در ایران، تعدادی از زنان در استرآباد بهصورت خودجوش به تعزیهخوانی میپرداختند. تا اینکه این تعزیهخوانی به حرمخانه ناصرالدینشاه راه پیدا میکند و زنی بهنام «ملاباجی» مسئول راهاندازی تعزیههای شاد و حزنانگیز برای زنان دربار ناصری میشود. بعد از آن هم دختر امیرکبیر این تعزیهخوانیها را به خانههای اعیان در بیرون از حرمسرا میبرد.
این نویسنده و پژوهشگر ادامه داد: این پژوهش برایم بسیار جالب بود اما تصور کردم که اگر آن را در قالب یک مطلب پژوهشی ارائه کنم چندان جذابیتی برای عموم مخاطبان نخواهد داشت و دیده نمیشود. درنتیجه تصمیم گرفتم این پژوهش را در قالب یک روایت داستانی مطرح کنم تا مخاطب عام متوجه شود که تعزیهخوانی در ایران برای زنان به چه شکلی رواج یافتهاست.
وی گفت: برای خلق این رمان، علاوهبر پژوهش در زمینه تعزیهخوانی، در زمینه فرهنگ مردم تهران قدیم، مکانها، ضربالمثلها و ریزهکاریهایی که در آن دوره زمانی بود نیز تحقیق کردم.
بصیری درباره سایر ویژگیهای کتاب «شبهای حرمخانه» نیز توضیح داد: این کتاب را در سال 1392 نوشتم اما چاپ آن چهار سال به طول انجامید. البته اسم این کتاب در ابتدا، «سلطان عشق» بود که درنهایت بنابر نظر ناشر به «شبهای حرمخانه» تغییر یافت.
نفیسه مرشدزاده، نیز در ادامه این نشست بیان کرد: بهنظر من انتخاب نام «شبهای حرمخانه» برای این کتاب اصلاً انتخاب درستی نبودهاست و بهنوعی گولزدن مخاطب محسوب میشود چون فضایی که در داستان ارائه شدهاست ارتباطی با شبهای حرمخانه ندارد.
این منتقد ادبی گفت: از طرفی بهتر بود خلاصهای از داستان بهصورت مختصر ارائه میشد تا مخاطب بهتر بتواند با محتوای کتاب ارتباط برقرار کند چون پیداکردن رشته داستانی در این اثر بهخاطر تعداد زیاد شخصیتها و پرداختن بیش از اندازه به مکانها و جزئیات و روایات تاریخی بسیار سخت بود.