به گزارش لیزنا نشست نقد و بررسی کتاب «ساسات» با حضور رضا ساکی نویسنده اثر، اسماعیل امینی منتقد ادبی و جمعی از علاقه‌مندان ۲۴ دی‌ماه 1396 در کتابخانه عمومی پیروزی تهران برگزار شد.
رعایت سادگی در روایت، قصه‌ها را به خاطره شبیه کرده است
در ابتدا رضا ساکی با اشاره به استقبال خوب مخاطبان از این جلسه گفت: از استقبال کتابخوانان و همکاری کتابخانه، پیروزی برای برگزاری این نشست سپاسگزارم؛ حضور این تعداد علاقه‌مند حتی در جمع‌های کتابخوانی حوزه هنری هم سابقه نداشته است.
ساکی با اشاره به به‌کارگیری زبان ساده و روان «ساسات» و پرهیز از به‌کارگیری توصیفات اضافه در این اثر گفت: گاهی اوقات برخی از اتفاقات کتاب و قصه‌ها بر اساس میل نویسنده، پیش نمی‌رود و من به‌عنوان یک نویسنده نسبت به کاستی‌های اثر، آگاهی دارم و همواره در حال تجربه‌کردن و آزمودن هستم.
نویسنده «بابا باتری‌دار می‌شود» و «سمساری» با اشاره به اهمیت پرهیز از اطناب در طنز، یادآور شد: برخلاف تصور عده‌ای از مخاطبان، منشأ این قصه‌ها خاطرات من نیست، بلکه اتفاقات ذهنی است و رعایت سادگی در روایت، قصه‌ها را به خاطره شبیه کرده است.
این طنزنویس و روزنامه‌نگار افزود: هیچ شوخی لفظی در این کتاب پیدا نمی‌کنید، چراکه اصلاً به‌دنبال شوخی با الفاظ نبودم.
تحول جامعه از کتابخانه‌ها و کلاس‌های دانشگاهی آغاز می‌شود
در ادامه اسماعیل امینی، منتقد ادبی گفت: امروز شرایط زندگی با توجه به وضعیت آب‌وهوا، محیط‌زیست و مشکلات متعدد، چندان مساعد نیست، اما چراغ امیدمان روشن است چراکه با نسلی مواجهه هستیم که نسبت به دانایی حساسیت پیداکرده و کتاب می‌خواند و می‌نویسند درحالی‌که در دوران نوجوانی ما این مسائل خیلی رایج نبود و این فعالیت‌ها، کار اضافی محسوب می‌شد.
خالق «جلسه شعر» و «لبخند غیرمجاز» تأکید کرد: برگزاری نشست‌های کتابخوانی و نقد و بررسی کتاب‌ها، اقدامی امیدوارکننده است و تحول در جامعه از سیاستمداران، آغاز نمی‌شود، بلکه از دل کتابخانه‌ها و کلاس‌های دانشگاهی ظهور می‌کند.
این منتقد ادبی ادامه داد: منظور ما از نقد ایرادگیری از اثر ادبی نیست، بلکه خوانش و تفسیر آن برای کشف نشانه‌ها و بررسی خلاقانه و یا تکراری‌بودن اثر است.
وی گفت: کاربرد طنز، ایجاد خنده نیست، بلکه ترسیم وضعیت مضحکی است که با بیانی شیرین ارائه می‌شود. طنز معمولاً یک وضعیت غیرمعقول را بیان می‌کند و گاهی ممکن است بسیار تلخ باشد.
نویسنده «عضو زورگیر» در بخش دیگری از این نشست با اشاره به تفاوت حکایت و داستان ادامه داد: در حکایت‌ها، با تیپ‌هایی از پیش شناخته‌شده روبه‌رو هستیم که نتایج اعمال آنها برای مخاطب آشکار است اما در داستان با انسان واقعی مواجه می‌شویم که خصلت‌های قابل پیش‌بینی ندارد و به همین جهت هم نتیجه داستان، قابل پیش‌بینی نیست.
وی ادامه داد: داستان‌نویس در اثر خود به‌دنبال نتیجه نیست و فقط به روایت تجربیات انسانی می‌پردازد و مخاطب نیز خود را در بخشی از این روایت‌ها سهیم می‌داند.
وی اضافه کرد: نویسنده اثر ساسات در این کتاب می‌خواهد وضعیت ناگوار انسان در مواجهه با واقعیت را ترسیم کند و در این مورد موفق بوده است.
امینی افزود: این کتاب در بخش‌هایی که روایت را از طریق گفت‌وگو، توصیف، گره‌افکنی و تعلیق پیش می‌برد، بسیار موفق است اما در بخش‌های دیگر نویسنده به‌مثابه گزارشگر رفتار کرده و با داستان درگیر نمی‌شود که این روش از تأثیرگذاری اثر می‌کاهد.
امینی خاطرنشان کرد: غالباً طنز را در مفاهیم سیاسی جست‌وجو می‌کنیم و از حضور آن در بطن زندگی غافل می‌شویم درحالی‌که معتقدم زندگی مهم‌تر از سیاست است و کار هنرمند این است که توجه مردم را به این موضوعات جلب کند.
این منتقد ادبی با بیان این‌که «طنزنویس با یادآوری اتفاقات، لحظات شیرین و تلخ را برای ما جاودانه می‌کند» یادآور شد: بازتاب‌پلیدی‌ها و دشواری‌های امور روزمره از ویژگی‌‌های این کتاب است.
نشانی مطلب در وبگاه فصلنامه نقد کتاب: http://faslnameh.org/find-1.40.215.fa.html برگشت به اصل مطلب