اسماعیل زرعی در گفتوگو با ایبنا مطرح کرد: اغلب نقدها تبدیل به بدهوبستانهای ادبی شدهاست
| تاریخ ارسال: 1397/2/29 |
اسماعیل زرعی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درخصوص مشکلات ادبیات داستانی معاصر گفت: اگر بخواهیم از نگاه کلی به جزئیات برسیم بحث مطالعه و کتاب به یک بحران تبدیل شدهاست. من دیروز مطلع شدم که تیراژ کتابهای شخصیت شاخص ادبیات ما به 300 نسخه رسیدهاست و این تعداد نسخه از کتاب یک داستاننویس مشهور، یعنی فاجعه. زمانی بود که حداقل شمارگان کتاب، سههزار نسخه بود، در حال حاضر این سههزار نسخه برای هر نویسندهای حتی نویسندگان کهنهکار ایران یک رؤیا شدهاست. تیراژ اولین کتاب من که انتشارات نگاه منتشر کرد سه هزار نسخه بود با اینکه نویسنده مشهور و بنامی نبودم و کسی مرا نمیشناخت و تیراژ آخرین کتاب من که همین امسال منتشر شده 500 نسخه است. باتوجه به ازدیاد جمعیت و زمان طولانی که طی شدهاست تیراژ کتاب افت پیدا کرد.
وی در ادامه اظهار کرد: از لحاظ چاپ و نشر کتاب دچار یک بحران مأیوسکننده هستیم و اگر بخواهیم از لحاظ کیفی هم بررسی کنیم نمیتوان حکم قطعی داد که وضعیت خوب است یا بد. کتابهای خوب منتشر میشود و کتابهای نازل هم منتشر میشود.
نویسنده «سفر در غبار» با اشاره به کمبود منتقد ادبی بیان کرد: متأسفانه مشکل ما نقد و نداشتن منتقدان آگاه است، نسل منتقدانی که چند دهه قبل استقلال فکری داشتند و به جناحی وابسته نبودند و کتابها را بدون هیچ چشمداشت و هیچگونه توقعی و خارج از باندبازی و حزب بازی نقد میکردند و کتابهای خوب را معرفی میکردند تقریباً از بین رفتهاست، در حال حاضر کمتر کسی وقت میگذارد تا بدون هیچ چشمداشتی کتابی را نقد کند.
زرعی ادامه داد: اغلب نقدها تبدیل به بدهوبستانهای ادبی شده است. به عنوان مثال من کتاب شما را نقد میکنم به این خاطر که شما هم کار من را نقد کنید. یک بازار ایجاد شده و کمتر کسی است که برای ادبیات دل بسوزاند، ما از این منظر هم دچار مشکل هستیم و به نظرم هیچ راهکاری نمیشود کرد و باید از این مرحله بگذریم.
زرعی معتقد است که در حال حاضر تعداد شعرا بیشتر از داستاننویسان است و شاهد تنوع زیادی در عرصه شعر و قالبهای شعری هستیم دلیلش هم این است که گفتن شعر از لحاظ زمانی فرصت کمتری را میطلبد و از نظر حسی یک تلنگر میزند و از نظر پیادهکردن و بازنگری هم زمان چندانی نیاز نیست.
وی میگوید: یک داستان کوتاه را درنظر بگیرید؛ برای انتقال این داستان کوتاه و بازنگری که بهاندازه آن شعر شکیل شود مدت زیادی وقت لازم است پس بنابر این بسیاری از اهالی ادب استقبال بیشتری از شعر میکنند.
او درخصوص وضعیت فعلی شعر نیز گفت: اگر نگاه جامع و کلی داشته باشیم اهالی شعر و ادب تلاش میکنند خوب بنویسند، بهخصوص این روزها، روزهای شکوفایی خانمهاست، زنان در چند دهه قبل گرچه فعالیت میکردند اما در اقلیت بودند. الان در تمام عرصههای شعر و داستان و مسائل اجتماعی بانوان حرف اول را میزنند و از مردان بسیار جلوتر و جدیتر هستند.
زرعی در پایان بیان کرد: مردم مشتاق خرید کالاهای فرهنگی هستند نه فقط در تهران بلکه در شهرهای دیگر هم بهمحض اینکه نمایشگاهی برگزار میشود شرکت میکنند، شاید قدرت خرید مرم کم باشد چون اهالی کتابخوان قشر متوسط جامعه هستند که حقوقهای مشخصی دارند و اینها از لحاظ امرار معاش اگر تحت فشار قرار نگیرند سعی میکنند که کتاب را تهیه کنند.