نشست نقد و بررسی کتاب «شرح مثنوی معنوی»

 | تاریخ ارسال: 1396/6/25 | 
AWT IMAGE
 

شرح مثنوی معنوی: با نگاهی تطبیقی به مبانی عرفان نظری، 6 ج، تألیف ناهید عبقری، مشهد، انتشارات بانگ نی، قیمت دوره: 300.000تومان. شابک دوره: 7ـ6ـ95302ـ600ـ978.

حداد عادل: مهم‌ترین حُسن این شرح، بر مثنوی ارائه معانی ابیات به زبان امروزی است و این بسیار سودمند است. ناهید عبقری دنبال شهرت و کسب درآمد نبوده است و بهترین سال‌های عمر خود را صرف مولاناپژوهی کرده است.
به‌گزارش ایبنا، نشست معرفی و بررسی کتاب «شرح مثنوی معنوی؛ با نگاهی تطبیقی به مبانی عرفان نظری» عصر روز دوشنبه 20 شهریور 1396با حضور غلامعلی حداد عادل، غلامرضا انصاری و ناهید عبقری در سرای اهل قلم مؤسسه خانه‌کتاب برگزار شد.
 غلامعلی حداد عادل با ابراز خوشحالی از انتشار این کتاب گفت: خیلی خوشحالم شرایطی فراهم شد تا به بررسی شرح مثنوی مولانا بپردازم که حاصل سال‌ها تلاش ناهید عبقری است. ناهید عبقری نخستین خانمی است که این کار سنگین و طاقت‌فرسا را انجام داده‌ است، به همین دلیل باید از وی تشکر کرد.
 وی افزود: از آشنایی من با ناهید عبقری چندماهی بیشتر نمی‌گذرد؛ وی چندماه پیش لطف کرد و این مجموعه  شش‌جلدی را برایم ارسال کرد. من ضمن تشکر کتبی لازم دانستم با وی تماس بگیرم و به ‌این شکل نیز سپاس‌گزار زحمات شبانه‌روزی‌ او در حوزه مثنوی‌پژوهی باشم. این صحبت مقدمه آشنایی بیش‌تر ما شد به همین دلیل در سفری که یک‌ماه پیش به مشهد داشتم در منزل و دفتر وی حاضر شدم و از نزدیک شاهد عشق و علاقه او به مثنوی‌‌پژوهی و کارکردن در این حوزه بودم.
 رئیس فرهنگستان زبان و ادب ‌فارسی درباره اهمیت مولاناپژوهی در عصر حاضر اظهار کرد: اهمیت مولاناپژوهی در روزگار ما بسیار بیشتر قابل لمس است زیرا بشر با همه پیشرفت‌هایش در زمینه‌های مختلف، اما امروز آسوده نیست. به‌‌مدد فناوری سفر شش‌ماهه تبدیل به سفری شش ساعته شده اما مقصد و اهداف تغییر کرده و انسان معاصر دچار سردرگمی شده است. 75 سال از آخرین جنگ ‌جهانی می‌گذرد، اما در همه این سال‌ها بشر هیچ روزی را بدون جنگی تجربه نکرده است. این موضوع نشان می‌دهد یک ‌جای کار لنگ است و در چنین فضایی حرف مولانا شنیدنی است.
وی ادامه داد: مولانا به ما متذکر می‌شود، هستی در این ظاهر مادی محبوس نیست زیرا این بدن تنها یک ظاهر است و حقایق در باطن قرار گرفته است. همه اولیاء و انبیا آمده‌اند تا نگاه ما از زمین به سمت آسمان تغییر کند. مولانا نیز با اشعارش می‌خواهد توجه ما را به چنین حقیقتی جلب کند.
رئیس بنیاد سعدی با اشاره به نگاه مولانا و کارهایش گفت: برای درک بهتر مولانا من به داستان کتاب درسی مدارس اشاره می‌کنم. همه ما به‌خاطر داریم که در علوم دبستان می‌خواندیم عدسی نور را در جایی به ‌اسم کانون جمع می‌کند اما این پایان کار نیست و بعد دوباره نور از آن کانون در فضا منعکس می‌شود. این مثال دقیقاً برای مولانا صدق می‌کند؛ مولانا علم را در کانونی به اسم مثنوی جمع کرده و سپس آن را در جامعه انتشار می‌دهد، به همین دلیل در طول  هشتصد سال از تألیف مثنوی گذشته، شرح‌های مختلفی درباره آن منتشر شده است. طبق آمار منتشرشده در سال 1380،  219 شرح برای مثنوی نوشته شده است. با اقبال بیشتر از مثنوی معنوی مولانا در قریب  بیست سال گذشته،  شمار شرح‌ها بر مثنوی به حدود  250 شرح رسیده است. شمار شرح‌هایی که بر مثنوی  نوشته و در هند منتشر شده است، بسیار بیشتر از شرح‌های منتشرشده در ایران  است.
وی افزود: مثنوی به‌قدری ارزشمند است که در دوران ما نیز بزرگانی مانند بدیع‌الزمان فروزانفر،سید جعفر شهیدی، زرین‌کوب، لاهوتی، آیت‌الله جعفری، سیدصادق گوهری، محمدعلی موحد، کریم زمانی و عین‌الله علاء سال‌های سال بر روی آن پژوهش و تحقیق انجام داده‌اند. این توجه و اقبال نه‌تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشور‌های جهان به مولاناست و ترجمه‌ شعر‌های این شاعر ایرانی به زبان انگلیسی در آمریکا در شمار آثار پرفروش است.
 حداد عادل در توضیح کتاب ناهید عبقری گفت: تازه‌ترین شرح منتشرشده از مثنوی متعلق به ناهید عبقری است. این کتاب شرح بسیار خوبی است و قابلیت ارجاع دارد. من چندسالی است که با مثنوی سروکار دارم و در چندماه گذشته بارها به این کتاب رجوع  کردم و کتاب قابل قبولی است. این کتاب نثر فارسی درست، سالم و بی‌عیبی دارد. خانم عبقری در شرح این کتاب از حشو و زواید دوری کرده است و در این شش جلد خبری از مطالب اضافه نیست. همچنین هرجا مطلبی را از منبعی گرفته، مشخصات کتاب‌شناسی آن را  کامل بیان کرده است.
 وی ادامه داد: مهم‌ترین حُسن این شرح، بر مثنوی ارائه معانی ابیات به زبان امروزی است و این بسیار سودمند است. ناهید عبقری دنبال شهرت و کسب درآمد نبوده است و بهترین سال‌های عمر خود را صرف مولاناپژوهی کرده است. من در بازدیدی که از دفتر وی داشتم متوجه شدم. او یک انتشارات به اسم «بانگ‌ نی» تأسیس کرده است و به‌صورت متمرکز روی مثنوی‌پژوهی کار می‌کند. این موضوع بیان‌گر عشق و علاقه او به مولاناست. برخی ابیات مولانا بسیار دشوار است و شاعران و ادیبان نتوانستند آن‌ها را به‌خوبی توضیح دهند اما در این کتاب به‌شکل بسیار خوب و ساده‌ای آن ابیات بیان شده است و این نشان دهنده تسلط او به مثنوی است.
 در ادامه نشست ناهید عبقری، نویسنده این اثر گفت: این کتاب حاصل سی سال تلاش و کوشش من و حاصل یک عمر زندگی با آثار و اندیشه‌های مولاناست. این کتاب در ابتدا در شش‌هزار صفحه آماده انتشار شد اما به‌دلیل مشاهده شرایط امروز جامعه، چاره‌ای جز این ندیدم که طی یک فعالیت پنج‌ساله کتاب را به  چهارهزار صفحه کاهش دهم. سعی کردم روش بیان مطالب را عوض کنم تا برای انسان معاصر قابل لمس باشد.
 وی ادامه داد: این کتاب برای انسان امروزی  نوشته شده است انسانی که دنبال کارهای طولانی‌‌مدت نیست و همه‌چیز را حاضر و آماده می‌خواهد. این شرح مانند برخی شرح‌های مثنوی به تمام ابیات توجه کرده و تفسیر آن‌ها را بیان کرده است. علاوه‌بر این سعی کردم برای هر بیت یک سطر توضیح روان و قابل درک برای همه افراد جامعه بیاورم. همچنین تمام واژه‌های مهجور مانده در مثنوی که امروز در مکالمه‌ها استفاده نمی‌شود نیز در این کتاب معناشده و آیات قرآن و احادیث سرچشمه اصلی مثنوی مولاناست نیز ذکر شده است.
 این مولاناپژوه با بیان دلایل انتشار یک شرح جدید از مثنوی مولانا اظهار کرد: احساس کردم به ارائه شرحی از منظر عرفان نظری در فضای کنونی نیاز هست. در روزگار کنونی آد‌م‌ها عقل‌گرا شد‌ند. انسان امروز نمی‌تواند خیلی از مسائل را بپذیرد، به‌همین دلیل مفاهیم ارائه‌شده در کتاب که برای بسیار غیرقابل باور است با بیانی علمی تبیین و تفسیر شده است. انسان معاصر داده‌های ذهنی زیادی دارد و همه‌چیز را سریع می‌خواهد بنابراین باید مطالب را با جذابیت، صراحت و به‌شکل علمی به او انتقال داد. من هم سعی کردم به همین منوال در شرح آثار مولوی عمل کنم.
غلامرضا انصاری که آخرین سخنران این نشست بود نیز در صحبت‌هایش گفت: این کتاب حاصل سی سال تلاش شبانه‌روزی ناهید عبقری است که محتوای روان‌تری نسبت به سایر آثار مشابه دارد. وی عرفان را به‌شکل بسیار ساده و قابل درکی توضیح داده است. همچنین تحلیل بسیار شیوایی را در این کتاب شاهد هستیم.

 



CAPTCHA
دفعات مشاهده: 2411 بار   |   دفعات چاپ: 299 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر